Eén van de werkzaamheden die nog op de planning stonden, was het met leem afdichten van de bodem van de Beneden Slinge. Deze beek vangt nu nog veel kwelwater (grondwater) af, dat afkomstig is vanuit de hogere zandgronden (Slangenburg). Aan het stromingspatroon in de doorsnede van de Zumpe is goed te zien dat de Beneden Slinge 'in de weg' zit als (een deel van) het grondwater vanuit de Slangenburg naar de Zumpe wil stromen.
Langs de beek is de aanwezigheid van kwel in het voorjaar o.a. te zien aan de abiotische kwelkenmerken (ijzerbacteriën) en aan Bittere veldkers dat de laatste jaren veelvuldig op het talud groeit.
Door het afdekken van de bodem van de beek met, voor water ondoordringbaar, leem, kan deze geen grondwater meer ontvangen. Het Waterschap Rijn en IJssel begint deze maand oktober met de werkzaamheden. Mogelijk kan tijdens de werkzaamheden (brief Gemeente Doetinchem) het pad langs de beek worden afgesloten voor wandelaars.
Ontwatering
In de Zumpe zijn meerdere inrichtingsmaatregelen uitgevoerd, die de verdroging van de vorige eeuw zouden moeten oplossen. Die verdroging ontstond vooral door de aanleg van rabatten omstreeks 1900 en de aanleg van de Verbindingssloot in 1966. Die ontwaterde de Zumpe naar de Beneden Slinge met een gemaal (afwaterstand 11,8m+NAP). Het broekbos in de Zumpe zelf ligt hoger op 12,2-12,5m+NAP; het peilverschil tussen het broekbos en de afwaterstand van het gemaal van 40-70cm zorgde daarom voor een sterke ontwatering van de Zumpe (tot ongeveer de laagst gemeten grondwaterstand in die tijd). Het gemaal voerde per jaar 340.000m³ water af (Waterschap Rijn en IJssel).
Afsluiten en dempen Verbindingssloot
Door het afsluiten en dempen van de Verbindingssloot in 2002 blijkt de kwelsoort Bittere veldkers weer met hoge abundantie en bloei in de Zumpe te verschijnen (zie gebeurtenis 3 in grafiek hieronder). Bittere veldkers is een signaalsoort voor bronbroekbos, zodat door het dempen van (gedeeltelijk) herstel van de bronsituatie kon worden gesproken (ook Paarbladig goudveil en Bosbies groeien op de plek). Hierna bleef de waterhuishouding tot 2018 nagenoeg ongewijzigd. De groeiplaats met o.a. Bittere veldkers viel destijds al vroeg in het jaar droog, terwijl het broekbos nog was geïnundeerd. De ideale omstandigheden voor Bittere veldkers.
Vasthouden water in droge jaren
In 2018 werd getracht meer water in de Zumpe vast te houden met dammen en ballonnen in sloten, teneinde de toen erg droge jaren te overbruggen (5 en 6). Door sterke neerslag in de volgende jaren werd met de ingreep bereikt dat het gehele broekbos gedurende een groot deel van het jaar was geïnundeerd. Veel te lang voor het ecosysteem broekbos en zeker voor de kwelrijke groeiplaats van Bittere veldkers. De ballonnen en dammen in de sloten werden dan ook weer snel verwijderd (7). Bittere veldkers verscheen vegetatief weer met flinke aantallen.
Langere verblijftijd
In 2023 werd de gehele afwatering van de Zumpe gewijzigd. Maar (te) hoge waterstanden bleven voorkomen.Daardoor veranderde de Zumpe gedeeltelijk van een kwelgebied in een inundatiegebied. De geplaatste kleppen tussen de Zumpe en de Beneden Slinge konden overtollig water niet afvoeren, omdat de waterstand in de Beneden Slinge hoger was dan in het broekbos van de Zumpe. Dit bleek veroorzaakt te worden door opstuwen van water in de beek benedenstrooms (park Overstegen). Dat is intussen verholpen. Het huidige gemaal dat zorgt voor een vrij-verval afvoer, zal in de komende jaren worden vervangen door een persleidinggemaal. Daardoor is minder kans op overlast door hoog water in het broekbos en voor omwonenden.
Toekomst
Hopelijk wordt het afwateringspeil van dit gemaal dusdanig afgesteld dat de inundatieduur van het Elzenbroekbos het juiste aantal maanden beslaat en een nog kortere inundatieduur op o.a. de bronplek bij de groeiplaats van o.a. Bittere veldkers, Paarbladig goudveil en Bosbies, zodat deze soorten weer uitbundig kunnen groeien en tot bloei kunnen komen en de bronsituatie nog meer verbeterd wordt..