Hoog water in de Zumpe

Invloed stagnerend water

De Zumpe heeft ook met de droogte van de afgelopen jaren te kampen. In een poging een waterbuffer voor de droge periode aan te leggen, zijn een aantal duikers afgesloten, met als gevolg dat het water in de bossen en de graslanden in het natte eerste kwartaal, zeer sterk stijgt. Het water staat dan hoger dan ooit in de afgelopen, geobserveerde 45 jaar.

Water stroomde vanaf grasland de sloten in, de Zompesloot stroomde over en kwam in verbinding met de Zompewei.

De wal op de grens van Adderbroek en Golfbroek staat sindsdien in de natte periode ca. 20 cm onder water. Onderstaande foto's illustreren het verschil tussen de tijd vóór en na de afsluiting van duikers.

Vóór het afsluiten van duikers.

Links het Adderbroekbos en rechts het Golfbroekbos met troebel water door kwel. Met ertussenin de wal, die hier op 8-3-2014 begaanbaar is.
Links het Adderbroekbos en rechts het Golfbroekbos met troebel water door kwel. Met ertussenin de wal, die hier op 8-3-2014 begaanbaar is.

Na het afsluiten van duikers.

Links het Adderbroekbos en rechts het Golfbroekbos. Met ertussenin de wal, die hier op 16-4-2019 nauwelijks begaanbaar is.
Links het Adderbroekbos en rechts het Golfbroekbos. Met ertussenin de wal, die hier op 16-4-2019 nauwelijks begaanbaar is.
Links het Adderbroekbos en rechts het Golfbroekbos. Met ertussenin de wal, die hier op 21-4-2021 niet begaanbaar is.
Links het Adderbroekbos en rechts het Golfbroekbos. Met ertussenin de wal, die hier op 21-4-2021 niet begaanbaar is.

Door de langdurige hoge waterstand is een gelaagdheid ontstaan in de waterkolom die in het broekbos boven maaiveld staat. Van onder naar boven in de waterkolom neemt het aandeel lithoclien grondwater (LIA) af. Ongeveer op 50% van de waterkolom ligt de scheidslijn grondwater en regenwatermix. De druk van de waterkolom werkt de kwel tegen. Kwelsoorten zijn in de periode van vernatting afgenomen of verdwenen. 
In 2021 zijn de ballonnen in de duikers verwijderd en is het opgestuwde water weggelopen. Op sommige plaatsen zijn kwelsoorten weer teruggekeerd, meestal in bescheiden aantal.

 

 

 

Effecten van het hoge water en de inundatieduur

Met enkele foto's is te illustreren wat het hoge water en vooral de inundatieduur ook kan veroorzaken.

Bittere veldkers (signaalsoort*)
De locatie in de Zumpe met de meeste kwel en de hoogste bodem-pH: daar groeide de kwelsoorten Bittere veldkers, Waterviolier en Bosbies.
Links in mei 2012 de situatie toen nog geen andere inrichtingsmaatregelen waren getroffen dan het dempen van de Verbindingssloot. Bittere veldkers komt abundant voor.
Rechts de situatie nadat water werd opgestuwd in mei 2023; Bittere veldkers is, door lange overstroming, nagenoeg verdwenen. Omdat Bittere veldkers een signaalsoort is, kan men zeggen dat het milieu van de plant is verstoord. De inundatieduur blijkt veel te lang.

 

Het is de vraag of dit effect tijdelijk zal zijn, als de inundatieduur wordt verlaagd.

 

* Een signaalsoort is een organisme dat de gezondheid van het milieu waarin het leeft, weerspiegelt. Het sijn vaak de eerste soorten die reageren op veranderingen in het milieu.

Waterviolier

Dezelfde locatie als hierboven.

Links in mei 2016. De gehele Zompesloot is dicht begroeid met Waterviolier.
Rechts juni 2023. In de Zompesloot groeit nagenoeg geen Waterviolier meer. Wel is er kwel, hetgeen aan het troebele water is te zien.