Het grondwater van de Zumpe is voor het grootste deel kalkrijk. Dat wordt veroorzaakt door kalk in de ondergrond. In onderstaande figuren is te zien waar en hoe diep het kalk zich bevindt.

In de Pleistocene rivierzanden in de ondergrond van de Zumpe en omstreken, zit kalk. Dat zand is door de toenmalige Rijn aangevoerd vanuit de Alpen. In het verleden werd de bedding van de rivier vaak verlegd en kwam nieuw kalkrijk zand aan de oppervlakte. Nu de rivieren aan banden zijn gelegd, gebeurd dat niet meer en ontkalkt de bovengrond door regenwater. Ook valt een bedding niet meer droog door kanalisatie van rivier en beek, zodat geen kalkrijk zand vanuit de droge bedding verstoven kan worden.

Kalk wordt in een groot deel van de Zumpe al binnen 1 m onder maaiveld aangetroffen. In het zuidoosten zelfs al binnen 0,5 m-mv.

Onder rivierduinen en in het noorden bij de korenmolen, ten gevolge van uitspoeling door regenwater, echter veel dieper.

Hoogtetransect door de Zumpe tussen de rivierduinen in het zuiden en de hogere zandgronden in het noordoosten. Met pijlen is de stromingsrichting van het grondwater aangegeven: in donkerblauw basen(kalk)rijk, regionaal grondwater uit de hogere zandgronden en in lichtblauw basenarm lokaal grondwater uit de rivierduinen en stroomruggen. Kalkarm grondwater kan kalkrijk worden als het door kalkrijke afzettingen stroomt. Ook in het veen zijn kalkrijke lagen te vinden. 

Het grondwater vanuit de rivierduinen is minder kalkrijk dan het grondwater vanuit de hogere zandgronden in het oosten. Vanuit de rivierduinen is een korte weg afgelegd door het kalkrijke zand en er is daardoor minder kalk opgelost dan tijdens de lange weg uit de hogere zandgronden (Slangenburg). Het verschil in kalkgehalte komt tot uiting in andere vegetatie en meer kalkminnende soorten, daar waar kalkrijk grondwater aan de oppervlakte komt.

Transect gebaseerd op gegevens uit geohydrologisch onderzoek Klutman (2009). Voor het topsysteem (ligging waterlopen en stroomruggen, dikte veenpakket) is het aangepast op basis van eigen waarnemingen (bron 31 en 32).